Nhiều chị em gặp tình trạng kinh nguyệt không đều có khi là 2-3 tháng mới có kinh, thậm chí nửa năm mới có 1 lần hành kinh. Đây có thể là dấu hiệu của chứng rối loạn rụng trứng làm tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn ở nữ giới.
Rối loạn rụng trứng gây vô sinh
Mới đây tại phòng khám 4women Clinic vừa tiếp nhận trường hợp chị Mai Thu Thảo 26 tuổi ở Gia Lâm – Hà Nội lấy chồng hơn 1 năm vẫn chưa có con.
Chị Thảo kể, kinh nguyệt của mình không đều khoảng 2 năm nay, cứ 2-3 tháng mới có kinh 1 lần. Nhưng cơ thể không cảm thấy đau hay dấu hiệu của bệnh tật nên bản thân chị không đi khám, cứ nghĩ rằng mình có kinh thì sẽ có con. Cưới nhau đã lâu, bố mẹ chồng cũng nóng ruột muốn bế cháu, nên bảo chị và anh nhà đi khám xem thế nào. Vậy nên chị quyết định đi khám.
Trực tiếp thăm khám cho chị Thảo, Ths. Bs Phan Chí Thành – Chánh văn phòng Trung tâm Đào tạo và Chỉ đạo tuyến – Bệnh viện Phụ sản TW kết luận chị bị hiếm muộn do rối loạn rụng trứng.
Vì sao kinh nguyệt không đều lại khó có con?
Bác sĩ Thành cho biết nguyên nhân hiếm muộn của nữ giới thường tập trung vào 3 nhóm chính:
- Các vấn đề tại tử cung: Do tử cung là nơi thai làm tổ và phát triển của thai nhi.
- Các tổn thương ở vòi trứng: Nơi dẫn đường cho tinh trùng và trứng gặp nhau. Nếu có các tổn thương gây viêm tắc vòi trứng sẽ cản trở tình trùng không gặp được trứng.
- Cuối cùng là tại buồng trứng, nơi chứa “quả trứng vàng” để thụ tinh với tinh trùng thành phôi thai.
Chu kỳ kinh nguyệt là “tấm gương phản chiếu” sức khỏe sinh sản và tương lai sinh sản của người phụ nữ. Người bình thường mỗi một tháng sẽ có 1 chu kỳ kinh tương đương mỗi tháng sẽ có một quả trứng chín rồi rụng. Như vật một năm có 12 tháng, những người phụ nữ sức khỏe sinh sản tốt, kinh nguyệt đều sẽ có 10 – 12 quả trứng.
“Ngược lại những chị em mắc chứng rối loạn rụng trứng, 2-3 tháng mới có một lần kinh, hay thậm chí là 6 tháng hoặc không hề hành kinh. Có nghĩa là một năm họ có số lượng trứng chín, rụng sẽ ít đi rất nhiều chỉ từ 5 -6 quả trứng chín/ năm, đôi khi cả năm chỉ có 1-2 quả trứng chín. Khi đó khả năng mang thai ở những bệnh nhân có rối loạn rụng trứng sẽ thấp đi rất nhiều. Nếu để tự nhiên có thể phải mất nhiều năm mới có được cơ hội thụ thai do số lượng trứng chín quá ít”, Bs Thành phân tích.
Mặt khác, ngoài vấn đề số lượng trứng chín rụng ít, thì vấn đề chất lượng trứng cũng vô cùng quan trọng.
Ở những bệnh nhân buồng trứng đa nang rối loạn rụng trứng, tỷ lệ noãn và trứng bất thường cao hơn hẳn so với chị em phụ nữ thông thường. Ngay cả khi làm thụ tinh ống nghiệm thì tỷ lệ phôi bất thường cũng cao hơn.
Bác sĩ Thành nói thêm, khi có rối loạn rụng trứng thì chất lượng của nang hoàng thể (bát canh dinh dưỡng để nuôi phôi thai sau khi trứng rụng) cũng kém hơn so với bình thường dó đó tiết ra được ít nội tiết tố để nuôi dưỡng phôi thai hơn. Từ đó chị em kinh nguyệt không đều thường chậm con, khó mang thai, nếu có đậu thai thì nguy cơ sảy, lưu thai và thai nhi bất thường rất cao hơn.
Nguyên nhân của chứng rối loạn rụng trứng
Vậy rối loạn rụng trứng là gì? Rối loạn rụng trứng là hiện tượng noãn không được phóng ra theo chu kỳ nhất định, rụng không đều đặn từ đó gây ra rối loạn kinh nguyệt là nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh nữ.
Theo Bs Thành có 3 nguyên nhân dẫn đến căn bệnh rối loạn rụng trứng:
- Thứ nhất là tại não bộ vùng dưới đồi tuyến yên, cơ quan tiết ra các chất nội tiết kiểm soát việc kích thích nang trứng phát triển và chín rụng. Có rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng tới việc sản xuất các chất hormon kích thích nang trứng phát triển ở vùng này: như các bệnh lý u tuyến yên, các tổn thương ở vùng dưới đồi. Bên cạnh đó các vấn đề tâm lý như căng thẳng, trầm cảm đều gây ức chế cho vùng não bộ làm ảnh hưởng đến trứng rụng.
- Thứ hai, là tại buồng trứng: cơ quan sản xuất nang trứng dưới tác động của các hormon kích trứng trong não bộ từ vùng dưới đồi, tuyến yên. Do đó mọi vấn đề ở buồng trứng từ việc có quá nhiều nang trứng trong bệnh lý buồng trứng đa nang cho đến có quá ít nang trứng trong bệnh lý suy buồng trứng sớm đều có thể là nguyên nhân của vô sinh hiếm muộn. Bên cạnh đó chất lượng của nang trứng cũng là yếu tố sống còn có việc thụ thai. Chị em phụ nữ tuổi càng cao, chất lượng trứng noãn ngày càng kém đi. Đặc biệt là sau 35 tuổi chất lượng và số lượng giảm nhanh hơn nữa.
- Thứ ba, quá trình kích thích nang trứng phát triển chịu ảnh hưởng rất nhiều từ các bệnh lý toàn thân. Các bệnh như rối loạn chuyển hóa, béo phì, tiểu đường, rối loạn mỡ máu… đều ảnh hưởng sâu sắc đến số lượng và chất lượng nang trứng.
“Chu kỳ kinh nguyệt là tấm gương phản chiếu sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Do đó khi chị em có bất thường về chu kỳ kinh nguyệt thì cần đi khám bác sĩ chuyên khoa sớm để điều trị các vấn đề sinh sản cũng như dự phòng cho các bệnh lý toàn thân khác”, Bs Thành khuyến cáo.
