Hiện nay nhiều chị em sau 40 bị rối loạn mỡ máu, tăng cholesterol, làm tăng nguy cơ biến cố và các bệnh lý tim mạch.
Chị Ngọc Hoa, 47 tuổi (Hà Đông – Hà Nội) tâm sự rằng từ trước đến nay vẫn duy trì thói quen ăn uống khoa học và tập thể dục điều độ. Tuy nhiên, 6 tháng nay chị thường xuyên cảm thấy đau thắt ngực, khó thở và tăng cân nhanh hơn bình thường. Nhận ra được sự thay đổi, chị đã liên hệ bác sĩ để được thăm khám. Ths.Bs.Phan Chí Thành – Chánh văn phòng Trung tâm Đào tạo và Chỉ đạo tuyến – Bệnh viện Phụ sản TW đã kiểm tra và kết luận chị Hoa bị rối loạn mỡ máu, đặc biệt tăng cholesterol có hại trong máu. Nếu để lâu sẽ có nhiều nguy cơ biên chứng cho cơ thể như tăng huyết áp, tiểu đường.“Tôi khá bất ngờ vì mình vẫn luôn duy trì lối sống lành mạnh và ăn uống có khoa học, nhưng lại bị rối loạn mỡ máu, đặc biệt tăng cholesterol”, chị Hoa thắc mắc.
Vì sao cholesterol lại tăng ở tuổi tiền mãn kinh – mãn kinh?
Vậy cholesterol là gì? Cholesterol là một thành phần của mỡ máu, đóng vai trò quan trọng trong hầu hết các hoạt động của cơ thể. Cholesterol là một yếu tố không thể thiếu trong quá trình hoạt động của các tế bào thần kinh, sản xuất một số loại hormone đặc biệt là hormone sinh dục, giúp cơ thể hoạt động bình thường và khỏe mạnh.
Theo Bs Thành, sự gia tăng nồng độ cholesterol có liên quan mật thiết đến sự sụt giảm nội tiết tố nữ trong thời kỳ tiền mãn kinh – mãn kinh của phụ nữ. Estrogen có vai trò quan trọng trong việc điều tiết và ổn định nồng độ cholesterol máu, đặc biệt estrogen giúp tăng nồng độ cholesterol tốt là HDL cholesterol, trong khi lại giúp làm giảm cholesterol xấu là LDL cholesterol. Sự sụt giảm nồng độ estrogen trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh làm đảo ngược vai trò bảo vệ điều tiết cholesterol của cơ thể. Ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh, không chỉ tăng cholesterol toàn phần, mà điều nguy hiểm hơn là tăng các loại cholesterol xấu như LDL cholesterol, trong khi ngược lại nồng độ các loại cholesterol tốt như HDL cholesterol lại bị sụt giảm.
“Ngoài ra sự sụt giảm estrogen còn ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình điều tiết các chất chuyển hóa và mỡ máu khác như triglyceride.. Các nghiên cứu cũng chứng minh việc tăng triglycerid ở phụ nữ tiền mãn kinh làm tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch, bao gồm xơ vữa mạch, bệnh mạch vành, huyết khối, tăng huyết áp”, Bs Thành phân tích.
Tác hại của sự gia tăng cholesterol ở chị em
Bs Thành nhận định, cholesterol có vai trò rất quan trọng cho sức khỏe, tuy nhiên nếu hàm lượng quá cao sẽ gây nên hậu quả rất xấu, đặc biệt là ở phụ nữ. Sau đây là một số căn bệnh những người phụ nữ mãn kinh có lượng cholesterol cao hay gặp:
- Xơ vữa động mạch: Nghĩa là ở các thành động mạch có các mảng bám do cholesterol, chất béo và canxi tạo thành. Các mảng bám này tích tụ trong thành động mạch sẽ khiến cho động mạch bị cứng và hẹp lại, có thể gây tắc nghẽn làm máu và oxy không thể lưu thông. Dẫn đến các cơn đau tim và đột quỵ.
- Đau thắt ngực: Khi lượng cholesterol nhiều bám vào thành động mạch, điều này làm cho quá trình vận chuyển máu và oxy vào các bộ phận trên cơ thể bị cản trở. Nếu bệnh nhân bị đau tim, các mảng bám sẽ vỡ ra hình thành nên các cục máu đông. Điều này làm cho động mạch bị tắc nghẽn không thể vận chuyển máu và oxy gây nên “chết tim”
- Đột quỵ: Cholesterol trong máu quá cao gây xơ vữa thành động mạch, điều này là cho lượng máu và oxy lên não không đủ. Người bệnh sẽ bị chết não dần, nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ tử vong rất nhanh.
- Huyết áp cao: Cholesterol trong máu cao khiến các đường vận chuyển máu bị tắc nghẽn. Từ đó tim phải hoạt động nhiều hơn, làm cho huyết áp tăng cao.
“Việc quản lý và điều trị các bệnh lý rối loạn chuyển hóa như tăng mỡ máu ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh là vô cùng quan trọng. Các nghiên cứu đều chỉ ra nguy cơ tử vong do bệnh lý tim mạch cao hơn nhiều lần nguy cơ tử vong do bệnh lý ung thư ở phụ nữ tiền mãn kinh. Do đó việc thay đổi lối sống, sinh hoạt điều độ phối hợp với điều trị và bổ sung nội tiết tố có thể giúp cải thiện hữu hiệu tình trạng tăng mỡ máu của chị em phụ nữ tiền mãn kinh”, BS Thành chia sẻ.
