Mang thai vốn dĩ đã là thời kỳ đặc biệt, có thể gây ra nhiều áp lực cũng như lo lắng cho mẹ, với mẹ bầu mang thai đôi còn khiến cho điều này tăng lên gấp nhiều lần.
Khi mang song thai hay đa thai, thai phụ và gia đình người mừng người lo. Tuy nhiên, Ths.Bs Phan Chí Thành – Chánh văn phòng đào tạo Bệnh viện Phụ sản TW cho rằng, đối với bác sĩ thì chỉ có… lo.
Bởi lẽ, thai kỳ mà người mẹ mang từ 2 thai trở lên luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho mẹ và con hơn đơn thai ngay từ trong thai kỳ cho đến khi sinh nở. Càng nhiều thai, nguy cơ càng tăng.
Nguy cơ với mẹ khi mang song thai
– Sinh non: Thai kỳ song thai không chỉ gây nguy hiểm cho trẻ, mà còn gây nguy hiểm cho mẹ. Tỷ lệ thai phụ mang song thai sinh non là rất cao, nguy hiểm hơn có thể đe dọa đến cả tính mạng sản phụ và thai nhi nếu không được cấp cứu kịp thời.
– Tăng huyết áp thai kỳ: Các ca song thai có tình trạng tăng huyết áp thai kỳ gấp ba đến bốn lần các ca đơn thai. Nếu không được điều trị, tăng huyết áp thai kỳ có thể gây sinh non, trẻ không phát triển tốt hoặc thai nhi mất trong bụng mẹ. Tăng huyết áp thai kỳ cũng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ của mẹ, đặc biệt khi nó tiến triển thành tiền sản giật.
– Tiền sản giật là tình trạng bao gồm tăng huyết áp và tăng tỷ trọng protein trong nước tiểu. Triệu chứng tiền sản giật bao gồm sưng nề, đau đầu và tăng cân. Nguy cơ tiền sản giật ở mẹ đa thai cao gấp đôi thông thường. Nếu không được điều trị, tiền sản giật có thể gây sản giật, hay còn gọi là nhiễm độc máu. Sản giật gây động kinh và có thể gây nguy hiểm cho tính mạng của mẹ và bé chưa ra đời.
– Tiểu đường thai kỳ: dù không bị tiểu đường trước khi mang thai, gặp khó khăn khi duy trì nồng độ đường trong máu. Tiểu đường thai kỳ xảy ra trong khoảng năm phần trăm các ca mang thai đơn, nhưng số thai phụ mang song thai bị tiểu đường thai kỳ cao gấp đôi. Tiểu đường thai kỳ có thể được điều trị bằng cách điều chỉnh chế độ ăn và lối sống.
– Thai phụ mang đa thai cũng bị nghén nặng hơn. Đối với một số thai phụ, tình trạng nôn quá mức khi mang thai, khiến mẹ mất đến năm phần trăm khối lượng cơ thể và có thể phải nhập viện.
– Thai phụ mang đa thai có nguy cơ mắc phải các vấn đề tiêu hoá suốt thai kỳ, như táo bón. Đa thai thường phải sinh mổ, do tư thế thai không lí tưởng (như khi bé đầu tiên không quay đầu xuống) hoặc do các biến chứng, khiến mẹ mất thời gian dài hơn để hồi phục sau sinh và đối mặt với nguy cơ bị biến chứng cao hơn suốt quá trình chuyển dạ.
Nguy cơ với thai nhi khi mẹ mang song thai
– Song thai có nguy cơ sảy thai cao hơn. Trong một số trường hợp, một trong hai bào thai có thể bị sẩy hoặc biến mất (hội chứng biến mất thai đôi), chỉ có bào thai sống sót còn tồn tại.
– Tình trạng song thai thường dẫn đến sự phát triển bất cân xứng và chênh lệch cân nặng giữa 2 thai do có 1 thai chậm phát triển trong tử cung, dẫn đến trẻ sinh ra nhẹ cân, có nguy cơ bị vàng da cao hơn so với mang thai bình thường
– Hội chứng truyền máu song thai xảy ra có thể xảy ra trong các ca song thai cùng nhau thai. Nếu không được điều trị, hội chứng này có thể gây suy tim sơ sinh hoặc dẫn đến tử vong.
Làm thế nào để mẹ mang song thai khoẻ mạnh?
Trong trường hợp mẹ bầu mang song thai, bác sĩ Thành nhấn mạnh thai phụ cần được theo dõi chặt chẽ và tư vấn kỹ về cách chăm sóc thai, theo dõi các yếu tố nguy hiểm có thể xảy ra, như dấu hiệu dọa sinh non…
Việc khám thai, siêu âm thai… cũng cần được làm kỹ bởi trong song thai hay đa thai, nhiều vấn đề lâm sàng thường khó phát hiện vì tư thế nằm đan xen nhau của các thai nhi có thể cản trở những phương tiện chẩn đoán hình ảnh.
Vì vậy, khi mang song thai trở lên, thai phụ nên khám thai cẩn thận và sinh nở ở các bệnh viện lớn, có đầy đủ phương tiện kỹ thuật.
