Tình yêu tạo ra cảm giác được yêu thương và kết nối tình cảm với một người khác. Với mỗi phong cách yêu, sẽ có những khác biệt nhất định trong tâm lý con người. Theo ThS. BS Phan Chí Thành – Chánh văn phòng Trung tâm đào tạo (Bệnh viện Phụ sản TW), sự say mê khi yêu cũng tạo ra những rối loạn cảm xúc nhất định, giống như giữa hội chứng OCD và tình yêu.
Ngoài tất cả những cảm xúc tuyệt vời, tình yêu say đắm có thể gây ra sự hưng phấn, phấn khích, mãn nguyện, nhưng nó cũng có thể gây ra rối loạn cảm xúc dữ dội. Những người đang yêu thường mô tả cảm giác lo lắng, trầm cảm và tuyệt vọng khi họ không được ở bên cạnh người yêu của mình – ngay cả khi họ chỉ xa cách trong một khoảng thời gian tương đối ngắn.
Bạn có cảm thấy nó quen thuộc? Đúng vậy, không thiếu trường hợp các cặp đôi đều từng trải qua tâm trạng này. Họ có xu hướng dành hàng giờ đồng hồ để nghĩ về người mình yêu một cách ám ảnh. Một trong hai sẽ gọi điện kiểm tra nửa kia nhiều lần, cảm thấy bứt rứt và suy nghĩ nhiều khi đôi bên xa cách, thậm chí là đặt ra sự kiểm soát cao lên đối phương. Có thể thấy suy nghĩ của họ giống như suy nghĩ của một người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế, hay OCD.
Cụ thể, những người mắc hội chứng OCD sẽ thường có sự lặp đi lặp lại trong những hành vi, suy nghĩ nhằm giúp họ giảm bớt căng thẳng hay lo âu. Chẳng hạn như bạn luôn muốn kiểm tra mọi thứ nhiều lần hay có những nguyên tắc sắp xếp, tổ chức riêng trong công việc và cuộc sống… BS Phan Chí Thành giải thích. Vậy giữa OCD và tình yêu có mối liên hệ ra sao?
Vào cuối những năm 1990, bác sĩ tâm thần Donatella Marazziti và các đồng nghiệp của cô từ Đại học Pisa ở Ý đã suy đoán rằng những người đang yêu say đắm và những người mắc chứng OCD có thể có điểm chung – đó là giảm nồng độ của serotonin trong não. Sự suy giảm serotonin có liên quan đến chứng trầm cảm và rối loạn lo âu như OCD, và thuốc chống trầm cảm như Prozac hoạt động chủ yếu bằng cách cố gắng làm tăng nồng độ serotonin trong cơ thể.
Để kiểm tra giả thuyết của mình, nhóm nghiên cứu đã chọn ra 3 nhóm nam và nữ riêng biệt. Một nhóm bao gồm những người đã yêu trong vòng sáu tháng qua nhưng chưa quan hệ tình dục, và những người bị ám ảnh về tình yêu của họ nhiều hơn bốn giờ một ngày. Nhóm thứ hai bao gồm những người được chẩn đoán mắc chứng OCD và không được dùng thuốc. Nhóm thứ ba – “bình thường” – bao gồm những người không đáp ứng các tiêu chuẩn cho OCD và không yêu say đắm – BS Phan Chí Thành mô tả.
Các nhà nghiên cứu đã lấy mẫu máu của từng người tham gia và kiểm tra mức serotonin của họ. Không có gì đáng ngạc nhiên, những người không yêu và không mắc chứng OCD đều có mức serotonin bình thường. Những người được chẩn đoán mắc chứng OCD có mức serotonin thấp hơn đáng kể. Trong khi đó, điều bất ngờ nhất là, giống như nhóm OCD, nhóm người đang yêu cũng có mức serotonin thấp hơn khoảng 40% so với nhóm “bình thường”.
Một năm sau, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra lại một số người tham gia và kết quả cho thấy khi giai đoạn yêu đương nồng cháy ban đầu qua đi, mức serotonin của họ lại trở về mức bình thường. Thật may mắn khi sự thiếu hụt này không kéo dài vĩnh viễn – BS Phan Chí Thành cho biết.
Helen Fisher, một nhà nghiên cứu tại Đại học Rutgers, người đã sử dụng hình ảnh fMRI để quét não của những người đang yêu, cũng tin rằng tình yêu cuồng nhiệt – hoặc ham muốn mãnh liệt – cũng tương tự như OCD. Fisher tin rằng có thể “điều trị” hoặc ức chế trạng thái này nếu người đó dùng thuốc chống trầm cảm như Prozac sớm, để bù đắp sự thiếu hụt serotonin vốn đặc trưng của người mắc chứng OCD. Tuy nhiên, cô ấy nói, một khi ham muốn ấy biến thành tình yêu lãng mạn, nó sẽ là động lực mạnh mẽ đến mức không loại cocktail Prozac nào có thể bóp nghẹt được nó.
Thật ra, việc bị ám ảnh khi bước vào mối quan hệ yêu đương không có gì lạ. Đặc biệt, khi ấy chúng ta đang bị ảnh hưởng bởi những cung bậc thái cảm xúc khác nhau, nếu không muốn nói là khiến con người quên hết mọi thứ xung quanh. Thế nhưng, nếu xét về dài, nó có thể ảnh hưởng đến cuộc sống bản thân cũng như những người xung quanh.
Hội chứng OCD và tình yêu – một mối liên kết thú vị, cho thấy rằng tình yêu vốn khó nắm bắt. Điều quan trọng là hãy tận hưởng nó, đi kèm với sự cân bằng để cả hai đều được trải nghiệm những cảm xúc trọn vẹn từ thứ tình cảm đẹp nhất của con người.
