Có bao giờ bạn tự hỏi rằng vì sao tình yêu lại khiến người ta say đắm, thậm chí sẵn sàng làm tất cả vì tình yêu? ThS. BS Phan Chí Thành – Chánh văn phòng Trung tâm đào tạo (Bệnh viện Phụ sản TW) sẽ cho bạn biết về chất nghiện của tình yêu.
Những điều xảy ra trong thần kinh của chúng ta
Một thập kỷ sau khám phá của Niels Birbaumer về sóng não con người, năm 2003 Andreas Bartels và Semir Zeki, hai nhà khoa học thần kinh ở London, đã quét não của những người đang yêu để xác định xem bản chất của “yêu” là gì. Họ đã chọn ra 17 người đàn ông và phụ nữ đáp ứng các tiêu chí “yêu thật lòng, sâu sắc và điên cuồng”. Từ đó quan sát não của họ bằng hình ảnh cộng hưởng từ chức năng (fMRI), máy quét, có thể ghi lại những thay đổi trong lưu lượng máu đến các bộ phận khác nhau của não – BS Phan Chí Thành mô tả.
Khi các tế bào thần kinh trong não hoạt động, chúng sẽ tiêu thụ oxy. Oxy được vận chuyển đến não bởi hemoglobin – vốn là thành phần trong các tế bào hồng cầu từ các mao mạch gần đó. Do đó, lưu lượng máu đến não và mức độ hoạt động của não có liên quan mật thiết với nhau. Quay lại với nghiên cứu, khi não của những người tham gia được quét, các nhà nghiên cứu đã cho họ xem hình ảnh của người yêu hoặc bạn bè của họ. Chỉ khi nhìn vào những bức ảnh của người mình yêu, não của những người tham gia mới cho thấy hoạt động mạnh mẽ ở các vùng liên quan đến hưng phấn và phần thưởng – đồng thời giảm hoạt động ở các vùng não liên quan đến sợ hãi, buồn bã và lo lắng.
Mối liên hệ giữa “ma túy” và tình yêu
Trên thực tế, mô hình hoạt động của não xảy ra khi nhìn thấy người mình yêu không khác là bao so với mô hình hoạt động của não khi chịu ảnh hưởng của các loại thuốc gây hưng phấn như cocaine. Nhắc đến đây, mọi người sẽ liên tưởng đến khả năng tạo ra cảm giác thoải mái nhưng cũng gây nghiện của loại chất này. Một người khi yêu sẽ có trạng thái tương tự như thế: say mê, nồng nàn, hưng phấn, dễ chịu và khó dứt ra được – BS Phan Chí Thành lý giải.
Mặt khác, não bộ bị kích thích bởi tình yêu cũng cho thấy sự giảm hoạt động đáng kể ở các khu vực liên quan đến suy nghĩ chỉ trích. Điều này có thể giải thích tại sao những người đang yêu sâu đậm thường có vẻ “đánh mất đi lý trí” và không dễ dàng tiếp nhận những ý kiến trái với mong muốn. Hoặc có thể, như các nhà nghiên cứu chỉ ra, khi đã quyết định yêu đối phương thì phần lí trí để ta đánh giá con người họ chẳng còn cần nữa.
Mối liên hệ giữa “tình yêu và ma túy” cũng đã được ghi nhận bởi bác sĩ tâm thần Michael Liebowitz của Viện Tâm thần bang New York, người đã so sánh tình yêu cuồng nhiệt với nồng độ amphetamine cao. Cả hai đều có thể tạo ra sự cải thiện tâm trạng và việc thiếu vắng nó có thể gây ra sự lo lắng, sợ hãi hoặc thậm chí là các cơn hoảng loạn.
Thật vậy, cơ thể tiết ra một loạt các chất hóa học khi một người mới yêu – dopamine, norepinephrine, và đặc biệt là phenylethylamine, hay PEA – một chất có khả năng kích thích tâm thần tương tự amphetamin. Thật không may, sự phấn khích này không kéo dài mãi mãi. Liebowitz tin rằng đó là lý do tại sao một số người, mà ông gọi là “những kẻ nghiện thú vui”, chuyển từ mối quan hệ này sang mối quan hệ khác để tìm kiếm “sự phấn khích” tiếp theo của họ.
Lời kết
Tình yêu có thể khiến con người cảm thấy như đang ở vị trí cao nhất, mọi thứ xung quanh cũng trở nên nhỏ bé. Chất nghiện của tình yêu đến từ các cơ chế sinh học đặc biệt, tác động lên tâm trí và thể chất của mỗi người. Có lẽ vì thế mà chúng ta thường ví tình yêu như thuốc phiện là vậy.
